سرطان معده

به‌طور معمول سرطان معده به‌آهستگی و در طول چندین سال توسعه پیدا می‌کند. قبل از پیدایش یک سرطان واقعی، اغلب یک سری تغییرات پیش‌سرطانی در لایه‌ی مخاط معده اتفاق می‌افتد. این تغییرات اولیه به‌ندرت موجب ایجاد علایمی می‌شوند و بنابراین اغلب تشخیص داده نمی‌شوند. سرطان‌هایی که در بخش‌های مختلف معده آغاز می‌شوند، ممکن است علایم متفاوتی را ایجاد کنند و دارای پیامدهای مختلفی باشند. انواع سرطان‌های معده: آدنوكارسینوم: درحدود ۹۵-۹۰درصد از سرطان‌های معده از نوع آدنوكارسینوم هستند. این نوع سرطان اغلب از داخلی‌ترین لایه‌ی معده یعنی لایه‌ی مخاط آغاز می‌شود. لنفوم: لنفوم، سرطان بافت سیستم ایمنی است که گاهی در دیواره‌ی معده رخ می‌دهد. درمان و چشم‌انداز این سرطان بستگی به نوع لنفوم دارد. تومور استرومال گوارشی (GIST): این‌ها تومورهایی هستند که در اشکال بسیار اولیه‌ی از سلول‌های موجود در دیواره‌ی معده که سلول‌های بینابینی کاخال نامیده می‌شوند، آغاز می‌شوند. برخی از این تومورها ماهیت غیرسرطانی دارند؛‌ درحالی‌که برخی دیگر سرطانی هستند. اگرچه این نوع سرطان‌ها در هر جای دیگر از مجرای گوارشی نیز ممکن است بروز کنند؛ اما اغلب در معده دیده می‌شوند. تومور ﮐﺎرﺳﯿﻨﻮﺋﯿﺪ: این تومورها در سلول‌های هورمون‌ساز معده آغاز می‌شوند. بیشتر این تومورها به دیگر اندام‌ها انتشار نمی‌یابند.عوامل خطرساز سرطان معدهچندین عامل خطرساز وجود دارند که احتمال ابتلای فرد به سرطان معده را بیشتر می‌کنند، از جمله: جنسیت: میزان شیوع سرطان معده در میان مردان بیشتر از زنان است. سن: احتمال ابتلا به سرطان معده با افزایش سن، زیاد می‌شود. عفونت هلیکوباکتر پیلوری: به‌نظر می‌رسد که عفونت حاصل از هلیکوباکتر پیلوری علت عمده‌ای از سرطان معده به‌ویژه سرطان‌هایی باشد که در قسمت تحتانی معده رخ می‌دهند. عفونت طولانی‌مدت معده با این میکروب ممکن است منجربه التهاب و تغییرات پیش‌سرطانی در لایه‌ی داخلی معده شود. افراد مبتلا به سرطان معده، نسبت‌به افرادی که مبتلا به این سرطان نیستند، دارای میزان بیشتری از عفونت این باکتری هستند. عفونت هلیکوباکتر پیلوری با چندین نوع از لنفوم معده نیز مرتبط است. بااین‌حال بیشتر افرادی که این میکروب را در معده‌ی خود دارند، هیچگاه دچار سرطان نمی‌شوند. لنفوم معده: افرادی که دچار نوع خاصی از لنفوم معده به نام سرطان بافت لنفاوی لایه‌ی مخاط معده (MALT) هستند، درمعرض خطر ابتلا به آدنوكارسینوم هستند. این امر احتمالا بدان علت است که لنفوم MALT معده توسط عفونت حاصل از باکتری هلیکوباکتر پیلوری ایجاد می‌شود.رژیم غذایی: خطر ابتلا به سرطان معده در افرادی که دارای رژیم‌های غذایی سرشار از غذاهای دودی‌شده، گوشت‌های نمک‌سود شده و سبزیجات ترشی‌شده هستند، بیشتر است. نیترات‌ها و نیتریت‌ها که معمولا در گوشت‌های فرآوری‌شده دیده می‌شوند، می‌توانند توسط باکتری‌های خاصی نظیر همان هلیکوباکتر پیلوری به ترکیباتی تبدیل شوند که در حیوانات آزمایشگاهی موجب بروز سرطان معده می‌شوند. به‌نظر می‌رسد که مصرف مقادیر زیاد میوه و سبزیجات تازه موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان معده شود. مصرف تنباکو: سیگار کشیدن موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان معده به‌خصوص سرطان‌هایی می‌شود که در بخش فوقانی معده و نزدیک مری رخ می‌دهند. میزان شیوع سرطان معده در افراد سیگاری تقریبا دو برابر افرادی است که سیگار نمی‌کشند. سابقه‌ی جراحی معده: احتمال بروز سرطان معده در افرادی که برای درمان بیماری‌های غیرسرطانی نظیر زخم معده مورد عمل جراحی قرار گرفته‌ و بخشی از معده‌ی آن‌ها برداشته شده، بیشتر است. علت این امر شاید این باشد که در این حالت معده اسید کمتری تولید می‌کند و به باکتری‌های تولیدکننده‌ی نیتریت فرصت رشد می‌دهد. برگشت صفرا از روده‌ی کوچک به داخل معده پس از عمل جراحی نیز به افزایش احتمال خطر می‌افزاید. این سرطان‌ها معمولا سال‌ها پس از انجام عمل جراحی پیش می‌آیند.رژیم غذایی: خطر ابتلا به سرطان معده در افرادی که دارای رژیم‌های غذایی سرشار از غذاهای دودی‌شده، گوشت‌های نمک‌سود شده و سبزیجات ترشی‌شده هستند، بیشتر است. نیترات‌ها و نیتریت‌ها که معمولا در گوشت‌های فرآوری‌شده دیده می‌شوند، می‌توانند توسط باکتری‌های خاصی نظیر همان هلیکوباکتر پیلوری به ترکیباتی تبدیل شوند که در حیوانات آزمایشگاهی موجب بروز سرطان معده می‌شوند. به‌نظر می‌رسد که مصرف مقادیر زیاد میوه و سبزیجات تازه موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان معده شود. مصرف تنباکو: سیگار کشیدن موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان معده به‌خصوص سرطان‌هایی می‌شود که در بخش فوقانی معده و نزدیک مری رخ می‌دهند. میزان شیوع سرطان معده در افراد سیگاری تقریبا دو برابر افرادی است که سیگار نمی‌کشند. سابقه‌ی جراحی معده: احتمال بروز سرطان معده در افرادی که برای درمان بیماری‌های غیرسرطانی نظیر زخم معده مورد عمل جراحی قرار گرفته‌ و بخشی از معده‌ی آن‌ها برداشته شده، بیشتر است. علت این امر شاید این باشد که در این حالت معده اسید کمتری تولید می‌کند و به باکتری‌های تولیدکننده‌ی نیتریت فرصت رشد می‌دهد. برگشت صفرا از روده‌ی کوچک به داخل معده پس از عمل جراحی نیز به افزایش احتمال خطر می‌افزاید. این سرطان‌ها معمولا سال‌ها پس از انجام عمل جراحی پیش می‌آیند. کم‌خونی پرنیسیوز: سلول‌های خاصی در دیواره‌ی معده پروتئین فاکتور داخلی را می‌سازند که ما برای جذب ویتامین B12 به آن نیاز داریم. افرادی که دارای مقادیر کافی از این فاکتور داخلی نیستند، ممکن است درنهایت دچار کمبود ویتامین B12 شوند که این امر روی توانایی ساخت سلول‌های خونی قرمز جدید تاثیر می‌گذارد و می‌تواند موجب بروز مشکلات دیگری نیز شود. این وضعیت به نام کم‌خونی پرنیسیوز شناخته می‌شود. علاوه‌بر کم‌خونی، افراد دچار این بیماری، در معرض خطر بالاتر ابتلا به سرطان معده نیز قرار دارند. بيمارى منتريه (گاستروپاتی هایپرتروفیک): در این وضعیت، رشد اضافی پوشش معده موجب ایجاد چین‌های بزرگی در معده و کاهش سطوح اسید معده می‌شود کم‌خونی پرنیسیوز: سلول‌های خاصی در دیواره‌ی معده پروتئین فاکتور داخلی را می‌سازند که ما برای جذب ویتامین B12 به آن نیاز داریم. افرادی که دارای مقادیر کافی از این فاکتور داخلی نیستند، ممکن است درنهایت دچار کمبود ویتامین B12 شوند که این امر روی توانایی ساخت سلول‌های خونی قرمز جدید تاثیر می‌گذارد و می‌تواند موجب بروز مشکلات دیگری نیز شود. این وضعیت به نام کم‌خونی پرنیسیوز شناخته می‌شود. علاوه‌بر کم‌خونی، افراد دچار این بیماری، در معرض خطر بالاتر ابتلا به سرطان معده نیز قرار دارند. بيمارى منتريه (گاستروپاتی هایپرتروفیک): در این وضعیت، رشد اضافی پوشش معده موجب ایجاد چین‌های بزرگی در معده و کاهش سطوح اسید معده می‌شودگروه خونی نوع A: به‌دلایل ناشناخته، افرادی دارای گروه خونی A در معرض خطر بالاتر ابتلا به سرطان معده قرار دارند.سندرم‌های توارثی سرطان: برخی از وضعیت‌های توارثی ممکن است خطر ابتلای فرد به سرطان معده را افزایش دهند،

دکترها سرطان-معده

دکتر حسین شقایق

دکتر حسین شقایق

متخصص جراحی عمومی


دکتر مهدی یامینی

دکتر مهدی یامینی

متخصص داخلی - فوق تخصص بیماری های گوارش و کبد بزرگسالان


دکتر غلامعلی محرابی

دکتر غلامعلی محرابی

متخصص داخلی - فوق تخصص بیماری های گوارش و کبد بزرگسالان


دکتر فواد مجیدی

دکتر فواد مجیدی

متخصص جراحی عمومی


لیست پادکست ها سرطان-معده

یکی از گزینه های زیر را انتخاب نمایید