مغز استخوان
استخوان متراکم دارای یک حفره مرکزی به نام مغز استخوان است که با آندوستئوم پوشیده شدهاست. در پیرامون استخوان، پرده ضریع قرار دارد که کل استخوان را حفاظت میکند. استخوانهای اسفنجی دارای حفرههای کوچک و بزرگ و سیستمهای هاورس ناقص هستند.مغز استخوان بافت نرم و پررگی است که داربست آن را بافت رتیکولر پایهریزی میکند و بر روی آن سلولهای گوناگون خونی، خونساز و چربی قرار دارد. مغز استخوان حفره میانی استخوانهای دراز و فضاهای میان ترابکولی استخوانهای اسفنجی را پر میکند. مغز استخوان به دو صورت مغز قرمز و مغز زرد دیده میشود که اولی بیشتر از سلولهای خونساز پایهریزی شده و بافت میلوئید نیز خوانده میشود و دومی بیشتر دربر گیرنده سلولهای چربی است. در مرحله جنینی و پس از زایش تا مرحله بلوغ همه استخوانها در بر گیرنده مغز قرمز میباشند ولی در بزرگسالان مغز قرمز محدود به مهرهها، استخوانهای جناغ، دندهها و استخوانهای جمجمه میباشد و در بقیه جاها با مغز زرد جایگزین میشود. عملکرد مغز استخوان ویرایش اصولاً تمام مغز استخوانهای بدن تا دوران بلوغ خونسازی میکنند ولی مغز استخوان دراز پس از سن بیست سالگی به بافت چربی تبدیل شده و دیگر عمل خونسازی را انجام نمیدهد. از این پس تنها مغز استخوانهایی همانند مهرهها، جناغ سینه، دندهها که همان اسکلت محوری خوانده میشوند عمل خونسازی را انجام میدهند (اسکلت بدن در کل به دو دستهٔ محوری و جانبی تقسیم میشود). کمکم که سن بسیار میشود قدرت سازندگی مغز استخوان نیز کاهش مییابد و در سنین پیری کم خونی کوتاهی نمایان میگردد. مغز استخوان به راستی جزء دستگاههای خون ساز بدن محسوب میشود. در بزرگسالان اندام خونساز مغز استخوان است ولی در جنین جگر نیز به این کار اشتغال دارد